مطالعهٔ تحلیلی تصاویر پرندگان شکاری در نگاره‌های شاهنامهٔ طهماسبی
نویسندگان
چکیده مقاله:
شکار از دوران باستان تا به امروز از موضوعات مورد توجه پادشاهان، امرا و مردم عادی بوده است، چنان‌که حتی مراسم تشریفاتی خاصی به این موضوع اختصاص می‌یافته و پادشاهان افرادی را برای تربیت حیوانات و پرندگان شکاری می‌گمارده‌اند. در آثار هنری و بالاخص در نگارگری و نسخه‌های خطی هم تصاویری مرتبط با موضوع شکار و پرندگان شکاری مشاهده می‌شود. شاهنامهٔ طهماسبی یکی از شاهکارهای نگارگری ایرانیست که در برخی نگاره‌های آن پرندگان شکاری تصویرنگاری شده است. هدف از پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل تصاویر پرندگان شکاری در نگاره‌های شاهنامهٔ طهماسبی و ارتباط تصاویر با متن اصلی است. براین اساس دو پرسش صورت‌بندی شده است: الف) نقش چه پرندگانی به عنوان پرندگان شکاری در نگاره‌های شاهنامهٔ طهماسبی آمده است؟ ب) ارتباط میان تصاویر پرندگان شکاری و متن شاهنامه چگونه است؟ پژوهش پیش‌رو به شیوهٔ توصیفی- تحلیلی انجام شده و داده‌های آن با جستجو در منابع کتابخانه‌ای و مشاهدهٔ آثار جمع‌آوری شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که هنرمندان مصورکار شاهنامهٔ طهماسبی در تصویرنگاری پرندگان شکاری و موضوع تربیت این حیوانات پایبند به واقعیت موضوع زمان خود بوده‌اند و در نگاره‌ها برخی امور رایج در نگه‌داری پرندگان نظیر کاربرد دستکش و چشم‌بند و نوع گونهٔ خاص مورد توجه بازداران برای تربیت، هیچ کدام از دید ظریف و نکته‌سنج نگارگران شاهنامه فروگذار نشده است. همچنین در میان تصاویر پرندگان شکاری در شاهنامه 22 تصویر از این نوع پرندگان به دست آمده که براساس فرهنگ‌های عمید و معین، 17 تصویر به گونهٔ باشه اختصاص دارد و تصویر غالب نوع باشه در میان گونه‌های دیگر این احتمال را افزایش می‌دهد که پرندهٔ باشه بیشترین طرفدار را در میان بازداران آن زمان داشته و یا در آن زمان این گونه بیشتر یافت می‌شده است. همچنین در مورد ارتباط تصویر با متن باید افزود که از 15 نگاره فقط دو مورد از نگاره‌ها با متن ارتباط داشته و در راستای تصویرنگاری متن انجام شده‌اند.
منابع مشابه
بازنمایی قزلباش‌ها در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی
قزلباش‌ها از مهم‌ترین عوامل قدرت در دوره صفوی بوده‌اند که نزدیک به یک قرن، مهم‌ترین مناصب نظامی و سیاسی ایران را دراختیار داشتند. آن‌ها نقش اصلی را در به‌‌قدرت رسیدن صفویان ایفا کردند. هم‌زمان با قدرت قزلباش‌ها، تصویرسازی شاهنامه طهماسبی به‌دستور شاه‌اسماعیل‌اول (905-930/1499-1523) آغاز شد و در زمان سلطنت شاه‌طهماسب‌اول (930-984/1523-1576) پایان پذیرفت و قزلباشان که مشخصه اصلی آن‌ها، کلاه‌های ...
متن کاملتوصیف نمودهای اهریمنی در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی
آریاییان باستان به دو نیروی راستی و نظم، و دروغ و بی‌نظمی باور داشتند و بعدها این اندیشه در آیین زردشتی گسترده‌تر شد و همه هستی و اجزا و حوادث آن را دربرگرفت. نواندیشی‌ها و نوآورده‌های زردشت و آیینش عاملی بس مهم در سقوط خدایان کهن آریایی و رانده شدن بسیاری‌شان به حوزه بدی و بی‌نظمی بود. گروهی از خدایانِ بیرون آمده از جهان خدایی به حماسه‌ها وارد شدند و نقش ضدقهرمانان و گاه قهرمانان را بر عهده گرف...
متن کاملنگاره های شاهنامه طهماسبی
گرچه نسخه برگردان کردن بخش های هنری یک نسخه خطی، سال هاست در خارج از ایران رواج دارد، در سال های اخیر شاهد طبع این گونه آثار در ایران هستیم. از نمونه خارجی این گونه کتاب ها می توان به نسخه برگردان نگاره های شاهنامه لنینگراد (1985م.) و نمونه های داخلی می توان به نسخه برگردان نگاره های خاوران نامه (1383ش.) اشاره کرد. نگاره های نسخه خطی شاهنامه طهماسبی، قبلاً معروف به شاهنامه هوتون، از خوش اقبال تر...
متن کاملنقش پرندگان شکاری در مطالعات فونی (مطالعه خون جوندگان شمال خراسان با کمک ریمه های پرندگان شکاری)
قسمت اعظم رژیم غذایی پرندگان شکاری را پستانداران خردجثه از جمله جوندگان تشکیل می دهد این پرندگان پس از بلعیدن طعمه یقایای استخوانی و پوست آن را از طریق دهان دفع می کنند (pelet) . مطالعه بقایای استخوانی موجود در ریمه ها یکی از راههای بررسی حضور و انتشار جوندگان است بدین منظور تعداد 290 عدد ریمه از منطقه اطراف مشهد و سرخس (رباطشرف) جمع آوری گردیده است . همچنین 237 عدد ریمه جمع آوری و باز شده از ت...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 15 شماره 53
صفحات 51- 69
تاریخ انتشار 2020-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023